Ở Việt Nam một phần không nhỏ các giao dịch vay tiêu dùng luôn tính lãi suất cao một cách khủng khiếp. Bạn cần phải đọc bài này trước khi quyết định xem có nên vay tiêu dùng hay không. Và khi đã quyết định vay thì cần lưu ý những gì.
Thủ tục vay quá đơn giản khiến nhiều người ôm nợ
Vay tiêu dùng là gì?
Vay tiêu dùng là hình thức vay tín chấp hoặc vay thế chấp từ các công ty tài chính (CTTC), ngân hàng. Mục đích khoản vay là phục vụ cho các chi tiêu cho gia đình, cá nhân, không bao gồm mục đích kinh doanh. Đối với vay tiêu dùng thế chấp thì bạn phải thế chấp một tài sản có giá trị khi vay, khi đó bạn sẽ được hưởng lãi suất vay thế chấp thấp hơn so với khi vay chỉ tín chấp.
Hình thức vay tiêu dùng phổ biến nhất là vay tín chấp. Ở đây, bạn được vay tiêu dùng trả góp mà không cần thế chấp tài sản khi vay. Việc cho vay chủ yếu dựa vào lòng tin, kết quả đánh giá lịch sử tín dụng của bạn (thường là trả cứu điểm tín dụng trên CIC).
Trước khi xét duyệt hồ sơ giải ngân khoản vay tiêu dùng, các công ty tài chính/ ngân hàng sẽ đánh giá khả năng trả nợ của bạn dựa trên thông tin bạn cung cấp. Vì rủi ro của hình thức cho vay này cao hơn các hình thức vay có tài sản đảm bảo nên mức lãi suất vay tiêu dùng luôn rất cao và lên tới 50 - 70% một năm. Đó là lý do nếu bạn phải vay tiêu dùng thì chỉ nên vay thời gian ngắn thôi.
Ở các nước phát triển thì vay tiêu dùng đơn giản là một dịch vụ tài chính cá nhân để đáp ứng nhu cầu mua sắm. Đây là một trong những giải phải pháp hỗ trợ tài chính rất được ưa chuộng và có mức lãi suất thấp hơn nhiều so với ở Việt Nam.
Đơn cử như ở Mỹ, vay tiêu dùng đóng góp tới 70% cho tăng trưởng GDP. Hay tại Australia, dư nợ tín dụng hộ gia đình lên đến 136% GDP, tại Anh là 94% GDP. Những con số này là minh chứng cho tính phổ biến của phương thức vay tiêu dùng tại các nước phát triển.
Vay tiêu dùng ở Việt Nam
Vay tiêu dùng đã tăng trưởng rất nhanh trong những năm gần đây. Bằng chứng là quy mô thị trường tài chính tiêu dùng liên tục có sự tăng trưởng mạnh. Theo báo cáo của Công ty Cổ phần Chứng khoán Bản Việt thì mức tăng trưởng bình quân của thị trường này là 29%/năm trong giai đoạn từ 2016 đến nay, và vay tiêu dùng có thể đạt đến mốc 1 triệu tỷ đồng năm 2019.
Ngoài các ngân hàng, trên thị trường ngày càng có nhiều công ty tài chính nước ngoài đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của vay tiêu dùng. Dĩ nhiên, vay tiêu dùng từ các công ty tài chính thì cũng rủi ro hơn ngân hàng vì lãi suất thường cao hơn. Và họ cũng sử dụng nhiều hình thức đòi nợ mạnh tay hơn nhiều so với các ngân hàng thương mại.
Ưu điểm của các công ty tài chính là thủ tục vay, thẩm định thường rất linh hoạt. Họ có đa dạng các sản phẩm vay tiêu dùng cũng như hình thức cho vay cũng đổi mới hơn trước. Bạn có thể vay dễ dàng qua sao kê lương, hóa đơn tiền điện, sim điện thoại, hộ khẩu...
Bên cạnh đó, cuộc cách mạng công nghệ 4.0 và xu hướng phát triển của thị trường Fintech cũng là một trong những yếu tố tích cực thúc đẩy sự phát triển của thị trường vay tiêu dùng tại Việt Nam. Hiện nay, đã có rất nhiều đơn vị cho vay online. Bạn có thể đăng ký, được xét duyệt hồ sơ online và nhận tiền vào tài khoản mà không cần tới văn phòng của các tổ chức cho vay.
Dịch vụ vay Online Doctor Đồng
Trước khi vay bạn cần lưu ý gì?
Tài chính là một trong những vấn đề quan trọng trong cuộc sống nên các quyết định liên quan đến tài chính bạn cần phải cân nhắc thật kỹ, đặc biệt là quyết định vay tiêu dùng cho cá nhân hoặc gia đình. Bạn cần xem xét nhu cầu vay có thật sự là cần thiết cho bản thân và gia đình hay không và chỉ nên vay khi xét thấy có tính cấp thiết về nguồn tài chính chi tiêu phải vay.
Lãi suất vay cũng là vấn đề vô cùng quan trọng mà bạn cần phải kiểm chứng từ các nguồn thông tin chính thống như Hotline hay thông tin niêm yết trên webiste của tổ chức cho vay. Bạn không nên chỉ tham khảo thông tin từ các nhân viên tư vấn vì thực tế cũng đã có nhiều trường hợp vì muốn đạt doanh số mà các nhân viên chưa tư vấn không đầy đủ thông tin cho khách hàng.
Trang bị các kiến thức liên quan đến hình thức vay mà bạn quan tâm, cụ thể là vay tín chấp hay vay thế chấp và các thủ tục liên quan. Khi có các kiến thức nền tảng về vay tiêu dùng thì bạn cần so sánh lựa chọn công ty tài chính hoặc ngân hàng để tiến hành vay. Bên cạnh đó, bạn cũng cần đọc kỹ hợp đồng trước khi ký kết để tránh các bẫy tín dụng với lãi suất cắt cổ.
Bạn có thực sự cần vay không?
Khi thị trường vay tiêu dùng ngày một mở rộng, phương thức vay linh hoạt và thuận tiện thì bên cạnh ưu điểm giúp các gia đình có thêm giải pháp cải thiện tài chính thì cũng có những bất lợi nhất định. Nhiều người vì dễ vay quá mà dẫn tới việc rơi vào vòng xoáy nợ nần.
Với những ai quá dễ dàng để đưa ra quyết định vay thì cũng rất dễ dẫn đến viễn cảnh phải gánh 1 nợ quá lớn trong tương lai gần mà có thể bế tắc trong kế hoạch trả nợ. Có thể nói giải pháp tài chính này là con dao 2 lưỡi nên khi tham gia, bạn phải hết sức thận trọng để tránh xẩy ra tình trạng khủng hoảng tài chính cho cá nhân hay gia đình mình.
Việc đầu tiên cần làm là phải xem xét nhu cầu vay của chính của bản thân. Bạn chỉ nên vay trong nhưng tình huống mà xét thấy thật sự cần thiết. Đối với những khoản chi tiêu không quá cần thiết thì bạn nên hạn chế việc sử dụng vay tiêu dùng để trang trải.
Trước khi vay tiêu dùng cần đánh giá nhu cầu vay của bản thân
Việc quyết định vay một cách thiếu cân nhắc sẽ dễ dàng đẩy bạn vào vòng lẩn quẫn của chu trình trả nợ hoài không dứt. Việc này vô hình chung sẽ tạo ra một cuộc sống áp lực và khó khăn về tài chính thay vì tận dụng giải pháp này như một giải pháp tài chính thông minh cho gia đình và chính mình.
Đánh giá khả năng tài chính của bản thân
Có vay thì phải có trả. Để đảm bảo được kế hoạch vay tiêu dùng được đi đúng quỹ đạo, mục đích và nằm trong tầm kiểm soát của gia đình, cá nhân thì bạn cần có kỹ năng tự đánh giá năng lực tài chính của bản thân.
Cụ thể là bạn cần tính toán trên tổng thu nhập hằng tháng để xác định mức vay an toàn. Ngoài việc đánh giá tài chính của bản thân thì việc đánh giá tài chính chung của cả gia đình cũng cần thiết trong trường hợp cả gia đình xác định muốn mua một tài sản chung trong nhà, ví dụ như khi vay tiêu dùng để sửa nhà chẳng hạn.
Ví dụ như tổng thu nhập của hai vợ chồng bạn là 20 triệu đồng/tháng, gia đình đang có nhu cầu mua 1 tủ lạnh trị giá 15 triệu đồng thì bạn có thể mua theo hình thức thanh toán trả góp. Trong trường hợp này bạn sẽ tính toán tổng số tiền chi tiêu hằng tháng như tiền thuê nhà, tiền ăn, tiền nhu yếu phẩm...Sau khi trừ tất cả các khoản chi hàng tháng, bạn xác định số dư mà hai vợ chồng có được.
Dựa vào tổng số dư trên bạn có thể xác định số kỳ trả góp là 3 tháng, 6 tháng hay 9 tháng và đảm bảo được tài chính chi tiêu không bị biến động nhiều mà gia đình lại có thêm tài sản. Chỉ khi bạn hiểu rõ quy tắc vận hành kết hợp với việc đánh gia đúng khả năng tài chính thì bạn mới có thể vận dụng giải pháp vay tiêu dùng một cách khôn ngoan và mang về lợi ích lớn nhất cho gia đình
Cần lưu ý gì khi vay tiêu dùng?
Có nhiều người hiện nay khi quyết định vay thì chỉ quan tâm đến số tiền sẽ được vay mà không quan tâm đến những vấn đề quan trọng khác. Tùy vào phương thức vay tiêu dùng (vay tín chấp hay thế chấp) mà bạn cần phải xem xét và chuẩn bị đến các thủ tục, điều kiện vay.
Thực tế các công ty tài chính cũng có hướng dẫn chi tiết về lịch thanh toán khoản nợ vay, nhưng nhiều người chỉ quan tâm đến số tiền được vay vì đang cần gấp tiền, không để ý tới lịch trả nợ. Điều này dẫn đến khi đến kỳ thanh toán lại không thanh toán đúng hạn và bị phạt thanh toán chậm. Ví dụ như đối với công ty tài chính FE Credit thì phức phạt thanh toán từ chậm 5 -> 30 ngày là 150.000đ.
Trong trường hợp khách hàng vay theo hình thức thế chấp thì cần tìm hiểu thêm các thủ tục thế chấp tài sản cho công ty tài chính, cách thu hồi lại những giấy tờ liên quan đến quyền sở hữu tài sản sau khi tất toán hợp đồng vay. Tất cả các nội dung này đều được qui định chi tiết trong hợp đồng vay nên bạn phải đọc thật kỹ và xem xét trước khi ký kết.
Hơn hết là bạn cần phải xem xét lựa chọn 1 tổ chức uy tín để tiến hành sử dụng dịch vụ vay tiêu dùng vì đây là cách duy nhất để khách có thể bảo vệ quyền lợi cho chính mình. Dưới đây là thông tin chi tiết những vấn đề quan trọng nhất khi bạn quyết định vay tiêu dùng.
Chứng minh được năng lực tài chính sẽ vay được lãi suất thấp
Trước khi ký kết hợp đồng vay tiêu dùng thì các nhân viên của công ty tài chính sẽ tư vấn cho bạn các thủ tục vay bao gồm việc chứng minh tài chính. Phương thức chứng minh tài chính cá nhân thông thường thông qua bảng sao kê lương hoặc hợp đồng lao động giữa bạn với công ty.
Ngoài ra trên thị trường vay tiêu dùng đang linh hoạt có nhiều loại vay trả góp dựa vào những cách chứng minh tài chính khác nhau như: Vay theo hợp đồng bảo hiểm, hóa đơn tiền điện, sim điện thoại hay CMND và sổ hộ khẩu. Bên cạnh đó là phương thức vay thế chấp tài sản, giấy đăng ký ô tô, xe máy. Hình thức thế chấp này được rất nhiều công ty tài chính yêu thích.
Tùy theo phương thức chứng minh tài chính mà các hạn mức được vay cũng như lãi suất sẽ khác nhau. Ví dụ đối với FE Credit qui định về hạn mức vay theo sim tối đa là 70 triệu, vay theo lương thì hạn mức vay có thể lên đến gấp 8 lần lương, vay theo số dư tài khoản ngân hàng thì hạn mức vay tối đa là 45 triệu.
Qua đó, bạn có thể xem xét xem mình thuộc nhóm có thể chứng minh tài chính bằng phương thức nào và so sánh để chọn loại vay tiêu dùng phù hợp nhất cho gia đình và bản thân. Tựu chung lại, nếu bạn càng có khả năng chứng minh tài chính tốt thì bạn sẽ được hưởng khoản vay giá trị lớn hơn và lãi suất thấp hơn.
Vay theo lương có thủ tục đơn giản, lãi thấp hơn
Lãi suất vay tiêu dùng
Về khung lãi suất vay tiêu dùng thì Luật dân sự 2015 qui định là lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay. Bên cạnh đó, theo Ngân hàng nhà nước qui định mức lãi suất cho vay tiêu dùng sẽ được thỏa thuận giữa công ty tài chính và bạn và được giao kết rõ trong hợp đồng vay.
Chính vì vậy mức lãi suất này có thể khác nhau giữa các công ty tài chính như lãi suất vay tiêu dùng tại Fecredit áp dụng từ 17.32% đến 19.92%năm, Prudential Finance là 18%/năm, HD Saigon khoảng 17.88%/năm...Nói là vậy nhưng mỗi hợp đồng thường có rất nhiều loại phí hoặc cách tính trên dư nợ gốc chứ không tính trên dư nợ giảm dần có thể khiến lãi suất thực tế lên tới 50 - 70%/năm.
Lãi suất cao luôn là vấn đề lớn nhất của vay tiêu dùng
Tùy theo phương thức vay cũng như kỳ hạn vay mà lãi suất có thể khác nhau nên bạn cũng cần tìm hiểu và so sánh. Cụ thể đối với FE Credit lãi suất vay theo sim Viettel là 1.5 % - 5%/tháng, vay theo số dư tài khoản ngân hàng là 2.17%/tháng, vay theo hợp đồng bảo hiểm nhân thọ từ 1.66% - 2.17%/tháng...Thông tin này có tính chất thời điểm và chỉ là để tham khảo.
Nếu bạn vay theo lương và hóa đơn tiền điện thì lãi suất từ 1.66% - 2.95%/tháng tùy theo thời gian làm việc tại công ty trong hợp đồng lao động hay số tiền điện trung bình hàng tháng. Hiểu rõ sự khác biệt về mức lãi suất như trên bạn có thể so sánh, phân tích và lựa chọn công ty tài chính cũng như loại vay tối ưu nhất cho tài chính của mình.
Lãi tính trên dư nợ giảm dần hay dư nợ gốc
Đây là cái bẫy tài chính lớn nhất mà nhiều người mắc phải. Sự khác biệt trở nên rất khủng khiếp trong trường hợp này. Thường thì các ngân hàng sẽ áp dụng phương pháp tính lãi suất minh bạch là dựa trên dự nợ giảm dần. Tức là nếu lãi suất vay của bạn là 2%/tháng và bạn đã trả được 1/2 khoản vay (ví dụ bạn vay 10 triệu và đã trả 5 triệu), thì tiền lãi vay tháng tiếp theo của bạn chỉ là 5 triệu x 2% = 100.000đ.
Còn nếu hợp đồng quy định là lãi vay tính trên dự nợ gốc, thì bất kỳ tháng nào bạn cũng phải thanh toán tiền lãi vay là 10 triệu x 2% = 200.000đ cho tới khi bạn thanh toán xong hoàn toàn khoản nợ. Nếu bạn thấy hợp đồng ghi cách tính lãi là trên dư nợ gốc thì hãy cẩn thận. Khi đó, tốt nhất là bạn nên yêu cầu được cung cấp một bảng lịch trả nợ. Như vậy bạn mới có được hình dung rõ ràng nhất về số tiền cần hoàn trả mỗi kỳ.
Chọn dịch vụ cho vay tiêu dùng uy tín
Trên thị trường có rất nhiều công ty cho vay tiêu dùng. Trong đó có vấn đề là sự tham gia một số công ty tài chính thiếu minh bạch, nhiều công ty bản chất là các dịch vụ cho vay nặng lãi, có nhiều rủi ro cho khách vay tiền.
Chính vì vậy trước khi quyết định tham gia vào dịch vụ vay tiêu dùng bạn cần có thời gian tìm hiểu về các công ty tài chính và chỉ nên chọn những công ty tài chính uy tín, chuyên nghiệp và minh bạch.
Dịch vụ cho vay tín chấp của ngân hàng OCB
Trên báo chí bạn sẽ dễ dàng thấy các khiếu nại của người đi vay tập trung chủ yếu vào các vấn đề như công ty tài chính cố tình cung cấp thông tin không đầy đủ hoặc không chính xác để dụ bạn vay tiền. Bên cạnh đó, nhiều công ty tài chính không cung cấp hợp đồng đúng thời điểm. Họ cố tình thực hiện sai quy trình ký kết hợp đồng như nhân viên kinh doanh ký thay bạn..v..v.
Vì vậy, bạn tuyệt đối không nên vì cần một số tiền gấp lại dễ dàng quyết định vay mà thiếu cân nhắc để dẫn đến những hậu quả không đáng có. Lựa chọn công ty tài chính uy tín, có qui trình rõ ràng, công khai, minh bạch là một trong những cách tốt nhất bảo vệ quyền lợi của bạn.
Cần tránh các dịch vụ vay nóng đòi nợ kiểu xã hội đen
Nhiều dịch vụ vay nóng, vay tín chấp biến tướng núp bóng vay tiêu dùng mà bản chất là cho vay theo kiểu xã hội đen trái pháp luật. Những dịch vụ này không chỉ có mức lãi vay cắt cổ mà còn đòi nợ kiểu xã hội đen gây ra các vấn đề bức xúc, mâu thuẫn trong gia đình.
Đặc điểm của hình thức vay này là vay nhanh, số tiền lớn không thông qua một quá trình kiểm duyệt hay chứng minh tài chính sơ sài và lãi suất vay rất cao khoảng 50% – 200%/năm. Thời gian thanh toán nợ ngắn, qui định về kỳ hạn hay lãi suất không tuân thủ theo qui định chung của Bộ tài chính và ngân hàng nhà nước nên có thể nói đây là phương thức cho vay trái pháp luật.
Vay tín chấp lãi suất thấp từ Citibank
Vì nhu cầu cần tiền gấp nên nhiều người nhất thời thiếu sáng suốt và dễ dàng bị thu hút bởi hình thức vay này nhưng sau đó lại bế tắc trong kế hoạch trả nợ dẫn đến vấn đề lãi chồng lãi và khủng hoảng nợ nghiêm trọng. Bên cho vay nóng thông thường sẽ dùng mọi cách để đòi nợ, thập chí thuê xã hội đen cảnh cáo, đe dọa và quấy rối bạn và gia đình trong quá trình thu hồi nợ.
Trong một số trường hợp có thể gây thiệt hại nghiêm trọng đến tinh thần và sức khỏe của bạn. Do vậy bạn cần lưu ý phải lựa chọn các công ty tài chính có độ uy tín và có chính sách cho vay đúng theo qui định chung của Ngân hàng nhà nước. Nếu bạn không biết công ty tài chính nào uy tín thì nên tham khảo thêm danh sách các địa chỉ vay tiêu dùng được Vietty.com cập nhật qua từng thời kỳ.
Luôn đọc kỹ các điều khoản khác trong hợp đồng
Có một thực trạng tại Việt Nam là ý thức pháp lý của người dân còn thấp nên thường xuyên xẩy ra tình trạng ký kết hợp đồng vay nhưng không nắm rõ nội dung hợp đồng. Vấn đề này cuối cùng sẽ khiến bạn là người thiệt thòi nhất. Nhiều công ty tài chính cố tình in chữ rất nhỏ li ti để khiến khách hàng nản, ngại đọc mà ký luôn vào hợp đồng. Gặp những dấu hiệu như thế bạn lại càng cần đọc hợp đồng cẩn thận.
Nhằm giảm thiểu các rủi ro khi vay trả góp thì trước khi đặt bút ký tên vào hợp đồng vay tiêu dùng bạn cần đọc thật kỹ nội dung hợp đồng đặc biệt là các điều khoản liên quan đến lãi suất hay kỳ hạn vay. Bên cạnh đó điều khoản qui định về các khoản vay cũng vô cùng quan trọng, cụ thể như khoản phạt tham toán chậm, hoặc các nội dung qui định về thời hạn thanh toán, phí xử lý hợp đồng, khoản vay...
Trong hợp đồng cũng cần nêu rõ các qui định về khoản phí trả nợ gốc trước kỳ hạn, qui định về tất toán hợp đồng vay hay các nội dung liên quan đến quyền và nghĩa vụ hai bên. Bạn cần đọc kỹ xem quyền và nghĩa vụ bên cho vay và bên vay thật chi tiết trước khi quyết định vay tín chấp.
Trong trường hợp có điều khoản nào chưa rõ bạn có thể yêu cầu nhân viên tư vấn giải thích trực tiếp hoặc gọi lên tổng đài của công ty tài chính để được hỗ trợ. Mỗi chữ ký của bạn đều có giá trị pháp lý nên việc nắm rõ qui định hợp đồng trước khi ký kết sẽ giúp bạn có thể bảo vệ được mình trong những trường hợp tranh chấp.
Nghiêm túc thực hiện kế hoạch trả nợ
Sau tất cả các công đoạn phân tích, kiểm tra, xem xét và lựa chọn dịch vụ vay tiêu dùng uy tín thì quan trọng hơn hết vẫn là ý thức nghiêm túc thực hiện kế hoạch trả nợ của bạn. Về đặc tính ngành kinh doanh dịch vụ tài chính thì sự nhanh chóng thuận tiện luôn được đưa lên hàng đầu nhưng mặc trái của việc này là bạn sẽ dễ dàng đưa ra quyết định thiếu cân nhắc.
Nếu bạn quá chủ quan và không xây dựng được kế hoạch trả nợ đúng qui định trong hợp đồng vay sẽ dẫn đến tình trạng bị phạt thanh toán chậm và lãi vay cộng nợ gốc ngày một nhiều lên. Đây là một trong những lý do làm tình hình nợ xấu đối với lĩnh vực vay tiêu dùng ngày một gia tăng và các đơn vị ban ngành cũng như người dân cần phải có sự quan tâm đúng mực.
Nợ xấu có thể đẩy gia đình của bạn vào nhưng tình huống vô cùng tiêu cực như bị đòi nợ trong bế tắc hoặc bị tịch thu tài sản thế chấp cũng như có thể phải chịu những trách nhiệm pháp lý nghiêm trọng hơn. Do vậy bạn cần phải xem xét tình hình tài chính trước khi vay và luôn có ý thức thực hiện đúng thỏa thuận về kết hoạch thanh toán khoản vay để có thể mang đến hiệu quả tài chính an toàn cho gia đình.